Böcek benzeri gözle görülmeyen bir parazit türü olan Sarcoptes Scabei Hominis akarının deri altına yerleşmesi ile ortaya çıkan hastalık; vücudun farklı bölgelerinde kaşıntı, döküntü ve deri yaralarına yol açar. Özellikle geceleri artan şiddetli kaşıntı ve aynı aile bireylerinde benzer şekilde döküntü ve kaşıntının ortaya çıkması uyarıcı belirtilerdir.
Hastalar en çok hangi şikayetlerle uzmanların kapısını çalıyor?
Hastalar en çok gece ve sıcakta artan kaşıntı ve kırmızı renkli döküntüler, bazen küçük su dolu kabarcıklar, bazen kirli görünümde çizgi şeklinde yapılar, küçük kabuklanmalarla doktora başvurabilir.
Uyuz, vücudun en çok hangi bölgesinde belirtiler görülüyor?
Bel ve göbek çevresi, el bileği iç yüzü, parmak araları, kalçalar, kadınlarda meme bölgesi, erkeklerde genital bölge daha sıklıkla tutulur. Bebeklerde ve yaşlılarda farklı olarak; avuç içi ve ayak tabanları, yüz, boyun hatta tüm vücut tutulabilir.
En çok kimlerde görülüyor?
Daha çok okullar, yurtlar, hastane, huzurevi, askeri kışlalar, bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, spor salonlarının soyunma odaları, hapishaneler gibi kalabalık ortamlarda yaşayanlar daha çok risk altındadır.
Uyuz nasıl bulaşıyor? Her kaşıntı uyuz belirtisi midir?
Temas ile kişiden kişiye bulaşan uyuz hastalığı, sanılan aksine kedi ve köpek gibi hayvanlardan insana bulaşmaz. Özellikle aynı kıyafetleri giyen, aynı yatağı veya aynı havluyu paylaşan kişiler arasında daha kolay yayılan uyuz hastalığı, yaş ve cinsiyet ayırt etmeksizin bulaşır.
Her kaşıntı tabi ki uyuz belirtisi değildir. Kaşıntının pek çok farklı sebebi vardır. Ancak belirttiğimiz gibi geceleri şiddetlenen kaşıntı ve küçük kırmızı renkli döküntüler uyarıcı belirtilerdir.
Uyuzdan nasıl korunmak gerekiyor? Evde alınabilecek önlemler nelerdir? Kıyafet, çamaşır, nevresimler vs. gibi eşyalarla ilgili nelere dikkat edilmelidir?
Uyuz bulaşıcıdır. El ele tutuşma, dans etme gibi uzun süreli deri teması ve cinsel ilişki ile bulaşabilir. Ayrıca uyuz enfeksiyonu olan biri tarafından kullanılmış olan giyecekler, yatak örtüleri veya havluları paylaşma yoluyla da bulaşabilir. Uyuz çoğunlukla doğrudan fiziksel temas yoluyla bulaştığından, aile bireylerine, arkadaşlara ve eşe kolayca bulaşabilir. Evde bütün giysiler ve eşyalar temizlenmelidir. Hastalar tedavi sonrasında iyi bir banyo yapmalı, bütün giysiler, yatak çarşafları, nevresim ve örtüler 60 derecede yıkanıp kızgın ütüyle ütülenmelidir. Yıkanamayacak eşyaların ağzı kapalı poşet içinde yaklaşık 3 gün tutulması önerilir.
Uyuz tedavisi nasıl yapılıyor? Tedavi esnasında kişisel hijyene ekstra dikkat etmek gerekir mi?
Tedavide en önemli kural, aynı ortamı paylaşan kişilerin ve aile bireylerinin de şikâyetleri olmasa dahi eş zamanlı olarak tedavi uygulaması gerekliliğidir. Bu anlamda; şüpheli kaşıntılı kişilerin doktora başvurması, doğru ve yeterli tedavinin alınarak yayılmanın önlenmesi açısından çok önemlidir. Çoğunlukla, vücut yüzeyine uygulanan, yaşa ve hastanın durumuna göre miktarı değişebilen losyon ve krem (permetrinv.b.) gibi ilaçlar önerilir. Bunlar doktorunuzun önerdiği kullanım şekli ve kullanım sıklığına göre özenle uygulanmalıdır. Tedaviyle paralel olarak eşyalardaki parazitleri yok etmeye yönelik uygulamalar da önerilir. Bazen kaşıntıyı azaltmak için anti-alerjik ilaçlar da tedaviye eklenebilir.
