Kalbimiz 4 odacığı ve 4 kapağı ile yaşamsal bir organımızdır. Gün içinde kalp kapakları 72.000 ile 115.200 kez açılıp kapanırlar. Kapakların 2'si sağ kalpte, 2'si sol kalpte bulunur. Sağ kalp sağ kulakçık ve sağ karıncık, sol kalp ise sol kulakçık ve sol karıncık olarak bölümlendirilmiştir. Sol taraflı kapaklarımızdan mitral kapak, sol kulakçıktan sol karıncık içine kan geçişini sağlar. Aort kapak ise sol karıncıktaki temiz kanın tüm vücuda gönderilmesinde görevlidir.
Sağ kalpte yer alan triküspit kapak, sağ kulakçıktan sağ karıncığa kanın geçişini sağlarken, pulmoner kapak ise sağ karıncıktaki kirli kanın oksijenlenmek üzere akciğerlerimize gönderilmesini sağlar.
KALP KAPAK HASTALIĞI TÜRLERİ NELERDİR?
- Aort kapak darlığı / yetersizliği
- Mitral kapak darlığı / yetersizliği
- Mitral kapak prolapsusu
- Triküspit darlığı / yetersizliği
- Pulmoner kapak darlığı / yetersizliği
KALP KAPAK HASTALIKLARININ NEDENLERİ
- Biküspit Aort kapak (Aort kapağın 3 yaprakçıklı olması gerekirken doğuştan 2 yaprakçıklı olması )
- Romatizmal kapak hastalıkları
- Senil dejenerasyon (Yaşla birlikte kapaklarda kireçlenme)
- Enfektif Endokardit (Kalp kapağı enfeksiyonu)
- Kontrolsüz Hipertansiyon
- Mitral kapak prolapsusu (Mitral kapakta sol kulakçık içine çökme olması)
- Kalbin genişlemesine neden olan hastalıklar
- Kalp kasının beslenmesini bozan hastalıklar
KALP KAPAK HASTALIKLARINDA GÖRÜLEBİLECEK ŞİKAYETLER
Kapak hastalıklarında görülen şikayetler, etkilenmiş olan kapağa ve etkilenme şiddetine göre değişkenlik gösterecektir. Genel olarak;
- Çabuk yorulma
- Halsizlik
- Nefes darlığı
- Vücutta ödem
- Ayaklarda şişme
- Efor kapasitesinde azalma
- Çarpıntı
- Bayılma gibi şikayetler görülür. Bu şikayetlerin ayırıcı tanısının hekim tarafından yapılması gerekmektedir.
KALP KAPAK HASTALIĞI AÇISINDAN RİSKLİ GRUPLAR
Gebeler, ciddi kapak hastalığı bulunanlar ve mekanik protez kapak operasyonu geçirmiş hastalar yakın takip edilmelidir.
KALP KAPAK HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ
- EKG
- Akciğer grafisi
- Ekokardiyografi
- Kardiyak MR
Fizik muayene sırasında elde edilen bulgular kapak hastalığı açısından yönlendirici olacaktır. Kapak hastalıklarında özellikle ekokardiyografik inceleme çok değerli ve tanı koydurucudur. Transtorasik ekokardiyografinin yetersiz kaldığı durumlarda transözefagial ekokardiyografik değerlendirme yapılabilir. MR uyumlu olmayan kalp pili taşıyanlar ve kapalı alan korkusu olan hastalar hariç kalp kapak hastalıklarının ileri değerlendirilmesi ve etiyolojilerinin araştırılmasında Kardiyak MR incelemesinden de yararlanılabilir.
KALP KAPAK HASTALIKLARINDA TEDAVİ YÖNTEMLERİ
- Cerrahi kapak onarımı
- Cerrahi kapak değişimi
- TAVI / perkütan mitral balon valvüloplasti / mitra klip
Kalp kapaklarına cerrahi onarım ve kapak değişim operasyonları, kalp damar cerrahları tarafından yapılır. Kapak yapısı, kapağı destekleyen dokular onarım için uygun ise kapak onarımına öncelik verilir. Şayet kapak onarım için uygun değil ise kapak biyoprotez veya mekanik protez bir kapak ile değiştirilir. Biyoprotez kapaklar öncelikle yaşlı hastalarda tercih edilir, bu kapakların biyolojik ömrünün 10-15 yıl kadar olduğu kabul edilir. Mekanik protez kalp kapağı olan hastaların kan sulandırıcı olarak varfarin içerikli 'coumadin' kullanmaları gerekir. Mekanik protezlerde bu ilacın kullanılması kapak yapısının ve fonksiyonlarının devamı için bir zorunluluktur. Yeni çıkan 'coumadin' dışı kan sulandırıcılar halihazır protez kapaklarda kullanım endikasyonu almamıştır ve kullanılması uygun değildir.
TAVI (transkatater aort kapak girişimi), kasık atardamarından girilerek aort kapağa ulaşılan ve anjiyografi labaratuvarında aort kapağa stentli bir biyoproez kapak yerleştirilmesi işlemidir.
Perkütan mitral balon valvüloplasti yine anjiyografi labaratuvarında ve transözefagial ekokardiyografi kılavuzluğunda kardiyoloji tarafından yapılır. Balon tedavisine uygun olan orta-ciddi oranda daralmış bir mitral kapağın balon yardımıyla darlık derecesinin azaltılması prensibine dayanır.
Mitraclip, mitral kapakta ileri yetersizlik olup cerrahi yolla tedavi edilemeyen hastalarda, mitral yetersizliğinin kapak uçlarının mandallanması sureti ile azaltıldığı bir yöntemdir. Bu işlem transözefagial ekokardiyografi ve 3 boyutlu ekokardiyografi desteği eşliğinde anjiyografi labaratuvarında kardiyoloji tarafından yapılır.
